پوست بزرگترین ارگان بدن است و نقش مهمی در محافظت دربرابر عوامل خارجی دارد. مراقبت از پوست در زمان رژیم یکی از دغدغه های اصلی افرادی است که قصد کاهش وزن دارند. آنها مایل هستند ضمن کاهش وزن، شادابی پوستشان را حفظ کنند. اما آیا این امر شدنی است که فقط بخشی از بدن درگیر چربیسوزی شود و بخش دیگری مانند صورت به اصطلاح تکان نخورد؟ پاسخ به این سوال قاطعانه خیر است؛ اما میتوان با استفاده از راهکارهایی که در این مقاله گفته میشود به مراقبت از پوست در زمان رژیم پرداخت.
پوست بدن از چه قسمت هایی تشکیل شده است؟
لایه های داخلی پوست از پروتئین، کلاژن و الاستین تشکیل شدهاند که هرکدام در سلامت پوست نقش مهمی دارند. کلاژن و الاستین باعث شادابی و سفتی پوست میشوند، و در صورت کمبود آنها، پوست دچار شلی و افتادگی میشود. بنابراین مراقبت از پوست اهمیت ویژه ای دارد. پوست همچنین نقش مهمی در تنظیم دمای بدن و حفظ رطوبت آن دارد. در صورت کمبود رطوبت، پوست دچار خشکی و ترکخوردگی و درصورت افزایش دمای بدن، پوست دچار التهاب و قرمزی میشود. پس حفظ رطوبت پوست در زمان رژیم بسیار مهم است. کاهش وزن سریع و غیراصولی میتواند موجب آسیب به پوست شود و شادابی و سرحالی آن را از بین ببرد. در مقابل رژیم اصولی و تدریجی با رعایت نکات مهم مراقبت از پوست حین رژیم، به حفظ سلامت پوست کمک میکند.
همانطور که گفته شد احتمالا شما هم میدانید که یکی از دغدغه های اصلی افرادی که قصد کاهش وزن و لاغر شدن را دارند، این است که صورتشان تغییر نکند و یا پوستشان شل نشود و در عین حالی که تمایل به کاهش وزن دارند؛ مایل هستند شادابی و سرحالی پوستشان، مخصوصا شادابی پوست صورت را حفظ کنند.
رژیم غذایی سالم چیست؟
اما آیا این امر شدنیست که فقط بخشی از بدن درگیر چربیسوزی شود و بخشی دیگر به اصطلاح تکان نخورد؟! پاسخ به این سوال قطعا خیر است!
اما فراموش نکنید که گرچه نمیتوان لاغری موضعی داشت، ولی با رعایت نکاتی که در ادامه خواهیم گفت، میتوان ضمن اینکه چربی سوزی مفیدی داشت، به حفظ سلامت پوست پرداخت و نتیجه مطلوبتر و رضایت بخشتری از رژیم کاهش وزن گرفت. ابتدا مختصری به بررسی پوست و اهمیت آن اشاره میکنیم. سپس با هم به بررسی اینکه چگونه رژیم و کاهش وزن باعث آسیب به پوست میشود میپردازیم . در ادامه دلایلی که در زمان رژیم باعث شل شدن رسیدن به پوست میشوند را بررسی میکنیم و در نهایت راهکارهایی را جهت مراقبت از پوست در زمان رژیم ارائه میدهیم. پس اگر شما هم بخاطر رژیم لاغری نگران سلامت پوستتان هستید، از خواندن این مقاله غاقل نشوید.
اهمیت مراقبت از پوست در زمان رژیم
بزرگترین ارگان بدن یعنی پوست، نقش مهمی از محافظت در برابر عوامل و آسیبهای خارجی را دارد. لایه های داخلی پوست ما تشکیل شده از پروتئین، کلاژن و الاستین هستند که هرکدام در سلامت پوست نقش بسیار مهمی را ایفا میکنند. به عنوان مثال 80 درصد پوست را کلاژن تشکیل میدهد که باعث استحکام و سفت شدن پوست میشود. همچنین خاصیت ارتجاعی پوست به الاستین موجود در آن برمیگردد و باز هم نقش قابل توجهی در سفتی پوست دارد.
زمانی که شما دچار افزایش وزن میشوید، این لایه های داخلی با خاصیت ارتجاعی که دارند، کش می آیند تا آن حجم از سلوله ای چربی بزرگ شده بدن شما را پوشش دهند. هرچقدر مدت زمان چاقی شما ادامه یابد و پوست در حالت انبساط یافته خود بیشتر بماند، کلاژن و الاستین بیشتری از آن تخریب میشود و در نتیجه با کاهش وزن دچار افتادگی و شلی پوست خواهید شد.
چرا رژیم و کاهش وزن باعث شل شدن پوست میشود؟
تصور کنید یک بادکنک را به میزان قابل توجهی باد میکنیم، آیا بعد از چند روز زمانی که باد آن را خالی کردیم، فرم شیک و تمیز اولیه خود قبل از باد شدن را دارد؟! قطعا خیر؛ دفرمه شده و به خاطر حالت ارتجاعی بودنش بعد از چند روز، تا حدی از ضخامتش هم کاسته شده و راحتتر ترکیده میشود. حالا هر چقدر تعداد روز بیشتری در آن حالت باد شده فشرده قرار گرفته باشد، بعد از خالی شدن بادش، به اصطلاح کش آمده و شل میشود.
حکایت پوست هم بی شباهت به حکایت بادکنک نیست! زمانی که شما تغییر سایز میدهید و سلولهای بدن بزرگتر میشوند؛ غذای بیشتری مصرف میکنید، چربی و آب بیشتری دریافت میکنید و سلولها رشد میکنند و در پی آن فرد به مرور چاق و چاقتر میشود. حال اگر بخواهیم این رویداد را به حکایت بادکنک تشبیه کنیم، به این صورت است که هرچقدر زمان چاق بودن فرد طولانیتر بوده باشد، سلولهای بدنش بزرگتر شده اند و زمانی که رژیم میگیرد طبیعتا دچار شل شدگی و افتادگی پوست بیشتری خواهد شد. سلولهای چربی بدن در طی رژیم کوچک شده و در پی آن احتمال ایجاد چین و چروک، تیرگی و افتادگی پوست وجود دارد.
عواملی که بر شل شدن پوست تاثیر میگذارند
عوامل زیادی از جمله طول دوران اضافه وزن، میزان وزنی که در طی رژیم کم میکنید، سن، ژنتیک، مصرف دخانیات، بیش از حد در معرض نور خورشید بودن و… بر افتادگی پوست تاثیرگذار هستند. به عنوان مثال هرچه سن بالاتر میرود، میزان تولید کلاژن پوست کاهش مییابد که نتیجه آن شل شدن و پیری پوست میباشد.
دلایلی که در رژیم لاغری باعث آسیب به پوستمان میشوند:
1.استفاده از رژیمهای غیراصولی و سریع
خیلی دوستانه بگویم: هرزمان به شما وعده های هیجانی و زمان کوتاه برای کاهش وزن دادند؛ شک کنید! شاید در ابتدا خیلی زود به نتایج چشمگیری برسید، اما شک نکنید که بعد از مدتی دچار عوارض و آسیبهای جدی و جبرانناپذیری که مشکلات پوستی مانند شل شدن پوست و افتادگی، چین و چروکها و… تنها بخش کوچکی از آن هستند میشوید.
2.بی تحرکی در زمان رژیم
اگر قصد کاهش وزن دارید ولی اهل ورزش کردن نیستید، باز هم با یک مشکل جدی روبرو میشوید! توصیه میشود نه تنها در زمان رژیم کاهش وزن، بلکه در زندگی روزمره و عادی هم ورزش را از برنامه خود حذف نکنید، دست کم چهار روز در هفته، هر روز به مدت 30 الی 45 دقیقه را به ورزشهای مقاومتی اختصاص دهید، تا از عضله سوزی در زمان رژیم جلوگیری کنید. چرا که اگر در زمان رژیم تحرک کافی نداشته باشید، بجای سوزاندن چربیها، همان عضله هایی که باعث خوش اندامی شما میشوند را از دست خواهید داد!
3.تغذیه نامناسب در زمان رژیم
اگر تغذیه سالمی نداشته باشید، تلاش شما برای کاهش وزن تا حد زیادی بی نتیجه خواهد ماند. مصرف خوراکیهای ناسالم و کربوهیدارتهای ساده، مصرف بیش از حد شیرینیها و خوراکیهای حاوی آرد سفید تا حد زیادی پروسهی کاهش وزن شما را مختل میکند. بجای مصرف این خوراکیهای ناسالم، استفاده از خوراکیهای سالم حاوی لیکوپن، روی، سلنیوم، مصرف میوهها و سبزیجات را بیشتر کنید تا علاوه بر کاهش وزن سالم، طراوت و شادابی پوستتان نیز حفظ شود.
4.کمبود ویتامینهای دریافتی بدن در زمان رژیم
واضح است که باشروع رژیم کاهش وزن، حجم غذای شما کاهش پیدا میکند؛ و در پی آن میزان ویتامینهای دریافتی بدن نیز کاهش مییابد. بر کسی پوشیده نیست که سلامت و شادابی پوست انسان رابطه مستقیمی با دریافت ویتامینها دارد. در نتیجه اگر در حین رژیم نتوانید به میزان لازم ویتامین به بدن خود برسانید، به مرور پوستتان دچار آسیبهایی مانند: خشکی پوست، افتادگی و شلشدن پوست و حتی چروکهایی که ظاهر آن را ناخوشایند میکنند، میشود.
چه نکاتی در زمان رژیم به حفظ زیبایی پوست کمک میکنند؟
کاهش وزن تدریجی و اصولی
حتما تحت نظر پزشک تغذیه و با برنامه اصولی برای کاهش وزن اقدام کنید، یه ضربالمثل معروف هست که میگه: راه صد ساله را نمیتوان یک شبه طی کرد!
ضدآفتاب فراموش نشود
استفاده از ضدآفتابهای استاندارد تا حد زیادی از آسیب دیدن پوست شما در برابر اشعه های ماوراء بنفش خورشید محافظت میکند. به یاد داشته باشید ضدآفتاب صرفا برای زمانی که بیرون از خانه هستید نیست، بهتر است در طول روز 2 الی 3 مرتبه ضدآفتاب خود را تمدید کنید.
تغذیه سالم داشته باشید
خوراکیهای حاوی لیکوپن مانند گوجه فرنگی و فلفل قرمز را در برنامه غذایی خود بگنجانید. دریافت ویتامینها مخصوصا ویتامین A ، C و E را جدی بگیرید. مصرف پروتئینها را فراموش نکنید(منابع سرشار از پروتئین مانند: حبوبات، گوشت قرمز، گوشت مرغ، ماهی و میگو، تخممرغ).
ماساژ اصولی پوست صورت
ماساژ صورت و گردن تا حد زیادی به حفظ سلامت و شادابی پوست شما کمک میکند. شما اگر تحت نظر مربی ورزشی شروع به رژیم غذایی کرده اید میتوانید ورزش های مناسب صورت و عضلات گردن و غیره از او دریافت کنید.
آب فراوان بنوشید
احتمالا میدانید که بیش از 60 درصد بدن انسان را آب تشکیل میدهد، پس نوشیدن آب را در زمان رژیم جدی بگیرید و حداقل 8 لیوان در روز آّب بنوشید.
عضله سازی در طول رژیم
برای حفظ سلامت پوست و همینطور حفظ اندامی متناسب، در زمان رژیم حتما ورزشهای مقاومتی را پیوسته انجام دهید، چرا که ورزش کردن، علاوه بر حفظ سلامت به سرعت روند کاهش وزن شما نیز کمک شایانی میکند.
کمک به رشد کلاژن با کمک محصولات تحریک کننده موضعی
استفاده از محصولاتی که باعث تحریک رشد کلاژن پوست شما شوند، در طول رژیم به شادابی و سرحال ماندن پوستتان کمک میکند. این محصولات عموما حاوی رتینول و ویتامین C هستند.
ترک سیگار
عوارض جبران ناپذیر دخانیات بر سلامت انسان و مخصوصا سلامت پوست بر کسی پوشیده نیست. از مصرف سیگار خودداری کنید تا به پوستتان آسیب نرسانید.
از متخصص پوست کمک بگیرید
یکی دیگر از راههای مقابله با جلوگیری از بروز چین و چروکهای پوست مخصوصا برای افرادی که رژیم کاهش وزن میگیرند. استفاده از روشهایی مانندهایفوتراپی و RF است. هایفوتراپی با کمک امواج متمرکز شده فرا صوت با شدت زیاد، به جوانسازی پوستتان کمک میکند. و اما در روش RF از امواج رادیویی استفاده میشود. در نهایت هدف هر دو روش کاهش چین و چروکهایی است که بر روی پوست به وجود آمده اند.
ویتامین ها چگونه به سلامت پوستمان کمک میکنند؟
ویتامین A: پوست انسان و مخصوصا بیرونیترین لایه پوست به میزان قابل توجهی ویتامینA نیاز دارد. چرا که ویتامین A وظیفه ی محافظت از پوست در برابر اشعههای مضر خورشید و نور را بر عهده دارد؛ و همینطور بهعنوان محافظی قوی از کلاژن پوست عمل میکند.
ویتامین A یک آنتی اکسیدان به شمار میرود و تا حد زیادی از آفتاب سوختگی بر اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید جلوگیری میکند. اما فراموش نکنید که هرگز جای ضدآفتاب را برای محافظت پوست شما پر نمیکند. همچنین کمبود ویتامین A میتواند موجب مشکلات پوستی مانند خارش و خشکی پوست شود و حس ناخوشایندی به فرد دست دهد، پس مصرف آن را جدی بگیرید.
ویتامین E: ویتامین E بهعنوان یک آنتیاکسیدان و محافظ قوی در برابر اشعه فرابنفش عمل میکند. درصورتی که بدن ما به میزان لازم ویتامین E دریافت کند، پوستمان دچار چین و چروک و ظاهری ناخوشایند نمیشود. از مزایای دیگر این ویتامین میتوان به خاصیت ضدالتهابی قوی آن اشاره کرد. همچنین ویتامین E خطر ابتلا به سرطانهای پوستی را تا حد قابل توجهی کاهش میدهد.
ویتامین C: برخی آن را معجزه پوست مینامند! این آنتی اکسیدان قوی نقش بسیار مهمی در بهتر شدن بافت پوست ایفا میکند. ماده مغذی ضدالتهابی که دریافت کافی آن به کاهش علائم پیری پوست کمک قابل توجهی میکند. محافظت از پوستتان جهت جلوگیری از ابتلای به سرطات پوست را تا حد قابل توجهی به عهده دارد، در برابر آسیب رادیکالهای آزاد از پوست شما محافظت میکند؛ کمک فراوانی به ساخت کلاژن پست میکند. شادابی و شفاف شدن پوست، ترمیم زخمها، کاهش لکههای پوستی و… همگی وابستگی شدیدی به دریافت این ویتامین دارند.
نقش پروتئینها در سلامت پوست چیست؟
جالب است بدانید مواد غذایی پروتئینی مانند انواع گوشتها، حبوبات و تخم مرغ به واحدهای کوچکی به نام آمینه تجزیه میشوند و حال این آمینه ها هستند که پروسه مهم ساخت کلاژن و کراتین پوست ما را انجام میدهند. درنتیجه مصرف پروتئینها برای بدن امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
در دوران رژیم کاهش وزن خود، از بی تحرکی و مصرف غذاهای ناسالم بپرهیزید. با کمک متخصص تغذیه میزان ویتامینهای لازم دریافتی بدنتان را کنترل و حفظ کنید. همچنین جهت حفظ شادابی پوست از اهمیت محصولات مراقبتی پوست همچون ضدآفتابها و آبرسانها جهت جلوگیری از آسیب دیدن پوست، غافل نشوید.
کلام آخر
باتوجه به مطالب ذکر شده در این مقاله، میتوان نتیجه گرفت که مراقبت از پوست در زمان رژیم و کاهش وزن بسیار مهم است. همان اندازه که رژیم کاهش وزن غیراصولی و هیجانی میتواند به پوست آسیب بزند. یک رژیم اصولی و متعادل به همراه مراقبتهای پوستی میتواند به حفظ سلامتی و شادابی پوست کمک کند. برای حفظ سلامت پوست در زمان رژیم، باید به نکات مهمی مثل نوشیدن آب کافی، تامین ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز بدن، کنترل استرس و داشتن خواب کافی توجه کرد. همچنین استفاده از محصولات مراقبت از پوست متناسب با نوع پوستمان در حین رژیم، حفاظت از پوست دربرابر اشعه های مضر آفتاب با استفاده از کرمهای ضدآفتاب، هیدراته نگه داشتن پوست و استفاده مرتب از آبرسانها و مرطوب کننده ها، تغذیه درست، ورزش اصولی و ترک مصرف دخانیات توجه ویژهای داشت.
با رعایت این نکات میتوان ضمن کاهش وزن، شادابی و طراوت پوست را حفظ کرد و نتیجه مطلوبتری از رژیم کاهش وزن گرفت. بنابراین توصیه میشود بجای استفاده از رژیمهای غیراصولی و سریع، به نکات مراقبتی که در این مقاله به طور مفصل درباره آنها صحبت شد، بپردازید. با رعایت نکات گفته شده در عین حال که به وزن مورد نظرتان میرسید از داشتن پوستی شاداب و سالم بهرمند شوید.